Zanim turniej UEFA Euro 2024 przejdzie do historii, a najlepsi piłkarze kontynentu rozjadą się na upragnione wakacje, swój marsz po Europejską chwałę rozpocznie Wisła Kraków. Jej rywalem w I rundzie eliminacji Ligi Europy UEFA będzie kosowskie Llapi Podujevë. Wicemistrzowie Kosowa mimo krótkiego stażu w europejskich pucharach posiadają długą i wymagającą historię. Jest to opowieść o klubie, który pomimo wielu zawirować w bałkańskim kotle potrafił przetrwać na piłkarskiej mapie, w międzyczasie, wypuszczając reprezentanta Jugosławii.
Od Franciszka Ferdynanda, po dzisiejszy dzień – Jak rodziła się i rozwijała piłka nożna w Kosowie?
Początki piłki nożnej w Kosowie sięgają czasów, gdy Polski nie było jeszcze na mapie świata. W 1914 roku, gdyż to właśnie do tego roku się przenosimy, w Europie najwięcej znaczą trzy mocarstwa – Cesarstwo Niemieckie, Imperium Rosyjskie i Austro-Węgry, których częścią wtedy było Kosowo. I to właśnie odbywający służbę wojskową żołnierze armii Austro-Węgierskiej mieli poraz pierwszy przywieźć futbolówkę do Kosowa. Niestety, chwilę później na ulicach Sarajewa padły strzały. Gawriło Princip z organizacji terrorystycznej Czarna Ręka, oddał celne strzały w stronę samochodu austriackiego następcy tronu – arcyksięcia Franciszka Ferdynanda i jego małżonki Zofii von Chotek, zabijając ich. To wydarzenie rozpoczęło Wielką Wojnę, która w późniejszym czasie została nazwana przez historyków jako I wojna światowa. Wojna zahamowała jakąkolwiek możliwość rozwoju futbolu w Kosowie, aż do 1919 roku, kiedy to pewien student z Grenoble przywiózł pierwszą futbolówkę do tego małego państwa, nie zdając sobie sprawy z tego, że przejdzie do historii kosowskiej piłki. Pierwsze kluby zaczęły powstawać chwilę później. W 1922 powstała FC Priština, czyli 20-krotny mistrz kraju, a rok później w Djakowicy – KF Vëllaznimi Gjakovë. Llapi, które będzie rywalem Białej Gwiazdy w I rundzie eliminacji LE zostało założone w 1932 roku w Podujewie. W mieście, które według spisu powszechnego z 2005 roku liczyć ma 38,6 tys. mieszkańców i jest 8 największym miastem w kraju. Kosowskie drużyny jednak rozgrywki ligowe zaczęły rozgrywać po II wojnie światowej w ramach jugosłowiańskich rozgrywek, które nadzorował utworzony w 1948 roku Kosowski związek piłki nożnej (FFK). Najlepiej ze wszystkich zespołów radziła sobie FC Priština, która wystąpiła w I lidze jugosłowiańskiej 5-krotnie (jako FK Priština). Pozostałe kluby grały w niższych klasach rozgrywkowych. Reprezentacja Kosowa w tamtych czasach nie istniała. Powstała dopiero oficjalnie w 2016, kiedy to FFK zostało członkiem FIFA i UEFA, mimo wielu protestów Serbii. Warto zaznaczyć, że reprezentacja Kosowa rozgrywała swoje mecze dużo wcześniej. Pierwszy nieoficjalny mecz Kosowian odbył się 29 listopada 1942 roku, kiedy to podczas obchodów 30. rocznicy uzyskania przez Albanię niepodległości, reprezentacja Tirany ograła ich 2-0. W późniejszych latach Kosowo rozgrywało nieoficjalne mecze towarzyskie z innymi nieuznawanymi reprezentacjami, aż w 2008 roku FIFA zakazała rozgrywania spotkań Kosowianom. Zakaz trwał do 2014 roku, kiedy to na specjalnych zasadach (m.in. brak hymnu i barw narodowych) międzynarodowa federacja piłkarska pozwoliła rozegrać oficjalne spotkanie temu młodemu państwu – 5 marca 2014 roku w Mitrowicy, Haiti bezbramkowo zremisowało z gospodarzami. Jednak w latach, gdy Kosowo nie było niepodległe piłkarze byli powoływani do reprezentacji Jugosławii. Jednym z nich był wychowanek Llapi Podujevë – Fadil Vokrri. Zmarły w 2018 roku na zawał serca były zawodnik m.in tureckiego Fenerbahçe SK zagrał w reprezentacji 12 razy i strzelił dwie bramki. Jest uznawany za legendę tego małego bałkańskiego kraju.
Reformacja i rodzina Batina
Tradycja aktualnego Llapi, tak naprawdę zaczyna się dosyć późno, gdyż w 2013 kiedy to z inicjatywy gminy Podujevë nastąpiła reorganizacja klubu. Ojcami tego projektu zostali – Agim Veliu (burmistrz Podujevë), Nexhat Dumnica (prezydent Llapi w latach 2013-2019) i Tahir Batina (trener, który co ciekawe z małą przerwą trenuje drużynę z Bałkan po dziś dzień. Jego brat – Beqir jest obecnie prezydentem zespołu z Podujevë). Panowie przeprowadzili szerokie reformy, których celem był awans do kosowskiej Ekstraklasy. Nastąpił on 2 lata później po triumfie na zapleczu Superligi. W ostatnim sezonie osiągnęli historyczny wynik w tych rozgrywkach, jakim było drugie miejsce. Tegoroczni wicemistrzowie Kosowa od czasu tamtych reform, dwukrotnie triumfowali w rozgrywkach Pucharu Kosowa.
Potyczki Polski i Kosowa na arenie międzynarodowej. Wisła w pucharach.
Rywalizacja tych dwóch państw nie jest zbyt bogata. Reprezentacja Kosowa jest jedyną kadrą narodową, z którą Biało-czerwoni nigdy nie zagrali. W starciach klubowych jedynym klubem, który może się pochwalić meczem z zespołem z Kosowa jest Legia Warszawa. W debiucie Czesława Michniewicza, po bramkach Pawła Wszołka i Tomáša Pekharta ograła ona Dritę Gnjilane. Miejmy nadzieję, że krakowianie nie zepsują nam tej statystyki.
Wisła Kraków wraca do rozgrywek Europejskich po 12 latach przerwy dzięki sensacyjnemu ograniu Pogoni Szczecin w finale Fortuna Pucharu Polski. Spotkania z Llapi Podujevë będą jej 105 i 106 występem w rozgrywkach UEFA. Jeśli zdoła wyeliminować wicemistrzów Kosowa jej rywalem w II rundzie eliminacji Ligi Europy będzie austriacki Rapid Wiedeń. Porażka będzie oznaczała spadek o szczebel w dół. W Lidze Konferencji może czekać na nią duńskie Brøndby IF, czyli rywale wyraźnie silniejsi niż przedstawiciel Betclic I ligi.
Sytuacja w rankingu UEFA przed startem eliminacji.
| Pozycja | Państwo | 20/21 | 21/22 | 22/23 | 23/24 | 24/25 | Razem |
| 15. | Szwajcaria | 5,125 | 7,750 | 8,500 | 5,200 | 0,000 | 26,575 |
| 16. | Dania | 4,125 | 7,800 | 5,900 | 8,500 | 0,000 | 26,325 |
| 17. | Szkocja | 8,500 | 7,900 | 3,500 | 6,400 | 0,000 | 26,300 |
| 18. | Polska | 4,000 | 4,625 | 7,750 | 6,875 | 0,000 | 23,250 |
| 19. | Serbia | 5,500 | 9,500 | 5,375 | 1,400 | 0,000 | 21,775 |
| 20. | Chorwacja | 5,900 | 6,000 | 3,375 | 5,875 | 0,000 | 21,150 |
| 21. | Ukraina | 6,800 | 4,200 | 5,700 | 4,100 | 0,000 | 20,800 |